Echt actueel! Finis documenti of zo En weer is een opus magnum voltooid. Ik zou bijna à la Horatius zeggen exegi monumentum, maar dat is me te veel eer. Op school krijg ik wel eens de kritiek dat ik de leerlingen alles maar gewoon geef. Ik denk dat ze op internet van alles en nog wat kunnen vinden, waarvan veel heel betrouwbaar is. Verwijzingen naar de Youtube-kanalen van Otto Gradstein en Jacco Calis staan niet voor niets op deze site! Aan de andere kant heb ik nu, met veel plezier, 113 pagina’s tekst bij elkaar geschreven in 1070 voetnoten. En heus, echt niet elke leerling neemt de moeite ook die lappen tekst nog eens door te nemen. Dus zo veel geef ik nou ook weer niet weg. Toch ben ik niet doof voor kritiek. Tegelijkertijd hoor ik, meestal via via, dat leerlingen van andere scholen dat examendocument helemaal doorspitten en daar nog plezier aan beleven ook. Van hen te horen, wat ze er aan gehad hebben, dát was voor mij een motivatie om dit tijdrovende werk te doen. Elke week consequent een aantal uren aan het schrijven besteden, checken, dingen toevoegen, dingen verwijderen, en dat in mijn geheel eigen stijl, dát, candide lector, kost zeeën van tijd. Was ik maar verbannen, dan had ik ook echt de tijd.   Ik wil mijn vrouw Elma bedanken: elke avond zat ik boven en kwam ik, bij wijze van spreken, alleen voor thee naar benee. Gjalt Lucassen wil ik bedanken voor zijn correctorswerk en voor zijn suggesties. Elk jaar in april begon hij me al te vragen om drukproeven van mijn oeuvre van het komende examenjaar. Het zij hem vergeven. Zijn memorabele woorden “maar je voegt echt iets toe aan de leerlingbeleving van het pensum – en dus ook de leraarbeleving ;-). En je plezier lijkt ervan af te spatten!” waardeer ik zeer. Ook mijn leerlingen bedank ik voor hun interesse in het onderwerp. Hier en daar heeft een enkeling “eeuwigheidswaarde” verworven door vermelding, ergens in mijn voetnoten. Mijn gewaardeerde collega Cecile Gieben bedank ik voor plezierige samenwerking dit cursusjaar. Net als elk cursusjaar, hoor. De collega’s in den lande wil ik bedanken voor het feit dat ze me, tot nu toe althans, niet hebben verweten dat ik allerlei vragen voor schoolexamens in mijn document weg gekaapt heb. Ik weet anderzijds dat er collega’s zijn die mijn examendocument inzetten in hun les, ter bespreking. Dat vind ik een heel mooi eerbetoon. Hoe het in 2032 met de klassieke talen staat, ik kan er weinig over zeggen. Ik weet wel dat elk uur, doorgebracht met het lezen en analyseren van klassieke teksten een heel klein beetje bijdraagt aan culturele en persoonlijke vorming.   Of ik volgend jaar weer een examendocument maak, ik denk het niet. Ik wil mijn collega’s heel houden. Ze hebben er grote moeite mee dat ik dit uitgebreide document maak, omdat het bij consumptief ingestelde leerlingen leidt tot passiviteit. Ik kan zelf duizend (hyperbooltje mag) redenen geven waarom dat volgens mij niet zo hoeft te werken. Maar ik ben ook een collega van mijn collega’s. Die zijn me zeer dierbaar omdat ze hart hebben voor hun vak en omdat ze nog wat langer door mogen werken dan ik. Hartelijke groet en veel succes bij het eindexamen 2019. Een leukere auteur kun je je bijna niet wensen! Volgend jaar Vergilius. Ik zou bijna zeggen, een mooiere auteur kun je je bijna niet wensen. Maar voor mij begint dan mijn otium.